Stervensbegeleiding

The journey between life and death
flows peacefully as a slowly winding River.
(Basho)

Dit is hoe ik mijn sterven wens. Dit is hoe ik in liefde jouw proces of het proces van een geliefde zal begeleiden. Ik heb geen angst voor de dood. Het sterven, en hoe stervenden en hun geliefden hiermee omgaan, heeft mij van jongs af aan al gefascineerd. Niet alleen het sterven zelf, maar ook het proces dat eraan voorafgaat en de fase daarna.

Ik geloof in de natuurlijke flow van het leven. Tijdens het aardse leven mag alles er al zijn, zeker in mijn water- en landsessies. Maar ook het einde van het aardse leven en de overgang kan zo mooi zijn … van een rustig stromend riviertje, tot intens hoge golven. Alles is goed, alles mag er zijn, alles zal ik met je dragen.

Aan het begin van ons leven, tijdens zwangerschap en geboorte, is er allerlei hulp en begeleiding, voor ouders en baby. Maar sterven is vaak een taboe, waarvoor niemand bij de geboorte een gebruiksaanwijzing meekrijgt. We weten er eigenlijk niet zo goed mee om te gaan … en er wordt ook niet makkelijk over gesproken. Veel in je leven geef je zelf vorm, daar heb je wensen en ideeën bij. Maar je eigen sterven!? Hoe mooi is het om ook hiernaar te kunnen kijken en over te praten, en volop je hart en ziel aan dit proces te laten deelnemen. En juist dit deel, het laatste deel van je leven zover als mogelijk is nog zelf te regisseren … Waarbij je onvoorwaardelijke liefde en veilige begeleiding ontvangt als het stervensproces zich uniek ontvouwt.

Door een sterfgeval in de familie, en het diepe weten in mij dat er meer is, dat het anders mag en anders kan, kwam ik op de training Spirituele stervensbegeleiding van Marie-Claire van der Bruggen. Zij schreef een paar mooie boeken over sterven en onze ‘reis naar huis’. Door deze boeken voor haar te vertalen in het Duits, ging elk woord van haar door mijn ogen, handen, hoofd en hart. Ik heb er veel van geleerd.

Na een intens stervensproces van een cliënt te hebben mogen meebeleven, door naar hem te luisteren, hem te mogen begeleiden, in het water en op het land in het hospice, voelde ik hoe puur en zuiver het is de stervende te ‘dragen’ in elke fase, bij elk gevoel, elke emotie. Gewoon aanwezig te zijn met een open hart, een horend oor en dragende handen.
Van hem leerde ik, dat als iemand die zijn leven aan het verliezen is, wij dit pure proces niet over kunnen en mogen nemen. Dat we juist dan volledig mogen vertrouwen op zijn/haar aangeboren wijsheid en er alleen maar hoeven te zijn, als veilig lichtbaken, als rustpunt.

Vlak na zijn sterven volgde ik een mooie opleiding in Engeland: ‘Soul Midwives’, door Felicity Warner. Ik vond daar zoveel herkenning, verdieping, verfijning. In een van haar boeken schrijft ze wat ik altijd al gevoeld en geloofd heb, maar nog niet in woorden kon vatten:

“With love, openness and sensitive support, death stops being frightening.”

“Death shows us how precious life is and how important love is.
They say we limp into heaven on the arm of a friend – have one, be one.
Help one another. Nothing else on earth is so important.”

(A safe journey home, Felicity Warner, founder of the ‘Soul Midwives movement’)

Ik weet hoe ik wens dat mijn sterven zal zijn. Ik wil er voor jou zijn om ook dit laatste deel van je leven te beleven en doorleven!